Adriana: Haar Portret, Haar Leven, Haar Muziek

Adriana: Haar Portret, Haar Leven, Haar Muziek
Artist Erik Bosgraaf
Format 1 Book, CD
Cat. number 97164
EAN code 5028421971643
Release December 2023

Buy online

  • Buy at Amazon

Download & streams

Other buying options

About this release

Deze release ligt in het verlengde van Erik Bosgraafs alom bejubelde Brilliant Classics-opname van Jacob van Eycks Der fluyten lust-hof, waarmee hij in 2007 internationaal doorbrak als een van ’s werelds grootste blokfluitvirtuozen. Van Eycks muziek werd halverwege de 17e eeuw uitgegeven door Paulus Matthijsz, dezelfde die de verzamelbundel Der goden fluit-hemel opdroeg aan het wonderkind Adriana vanden Bergh. De twee repertoiregebieden zijn op alle denkbare manieren aan elkaar gelieerd, zoals Thiemo Wind laat zien in het boek.

Dankzij Matthijsz’ uitgebreide opdracht aan Adriana weten we dat zij triosonates speelde van onder meer Uccellini, Merula en Buonamente, terwijl het portret van Jacob Backer een muziekuitgave van Salamone Rossi laat zien. Op de cd worden meesterwerken van deze Italiaanse componisten afgewisseld met Nederlandse composities die veelal opvallend Italiaans klinken. Variatiewerken van Jacob van Noordt, Paulus Matthijsz en Pieter de Vois zijn in de stijl van Jacob van Eyck, van wie twee stukken pardoes in de Fluit-hemel belandden. De viola da gamba, waarop Adriana eveneens excelleerde, komt solistisch tot klinken in onder meer een Allemande van Constantijn Huygens. Adriana moet lid zijn geweest van een collegium musicum. De cd is samengesteld als een denkbeeldige muziekavond van zo’n muziekgroep, waarvan de Nederlandse Republiek er vele had. Adriana was de dochter van een Amsterdamse advocaat. Ze had een turbulent leven door toedoen van een echtgenoot die zijn schoonouders tot wanhoop dreef, het familiekapitaal erdoorheen joeg en prompt failliet ging. Adriana stierf op de jonge leeftijd van 36 jaar, na het baren van haar negende kind. Thiemo Wind beschrijft haar leven tegen de achtergrond van het dagelijks leven, de religie en cultuur in het 17e-eeuwse Amsterdam.

Deze speciale productie is evenzeer een boek met een CD als een CD met een boek. Samen vertellen ze – met gelijk gewicht – het bijzondere verhaal van Adriana vanden Bergh (Berch), een Amsterdams wonderkind op de blokfluit in de Gouden Eeuw. Ze was nog maar dertien of zelfs nog twaalf toen de muziekuitgever Paulus Matthijsz in 1644 een muziekboekje aan haar opdroeg, Der goden fluit-hemel.
Adriana’s identiteit bleef eeuwenlang een raadsel. Totdat de musicoloog Thiemo Wind niet alleen ontdekte wie zij was, maar ook dat zij werd geportretteerd door niemand minder dan Jacob Backer, een illustere tijd- en stadgenoot van Rembrandt. Het betreft een van de fraaiste portretten uit de Nederlandse Gouden Eeuw. Backer beeldde haar af als Euterpe, de mythologische muze van de instrumentale muziek. Naast haar op tafel liggen onder meer drie blokfluiten en een muziekboek dat kan worden geïdentificeerd als werk van Salamone Rossi. Op de cd spelen Erik Bosgraaf en zijn ensemble Cordevento zowel Italiaanse (Rossi, Uccellini, Merula e.a.) als Nederlandse werken (Padbrué, Huygens, Jacob van Eyck, De Vois e.a.) die door Adriana zijn gespeeld en bemind. Haar biografie leest intussen als een spannende roman. Trouwde zij wel de juiste vent?

Andere informatie:
● Een cd met 85 minuten muziek.
● Het verhaal van Adriana’s leven, verteld in 50 korte hoofdstukken en geïllustreerd aan de hand van 50 afbeeldingen op 130 pagina’s.

Listening

Track list

Disk 1

  1. Cornelis Jansz Helmbreecker: Voorspel, ’t Uitnemend kabinet II, 1649
  2. Jacob Van Eyck: Malsimmes/Malle Symes, Euterpe oft speel-goddinne, 1644, ’t Uitnemend kabinet II, 1649
  3. Johann Schop: Lachrime Pavaen, ’t Uitnemend kabinet I, 1646
  4. Pieter de Vois: Brande Yrlandt, ’t Uitnemend kabinet I, 1646
  5. Constantijn Huygens: Allemande Mr. Zuilekom, Schloss Ebenthal, MS A
  6. Johann Schop: Ballet, ’t Uitnemend kabinet I, 1646
  7. Jacob Van Eyck: Puer nobis nascitur, Der fluyten lust-hof II, 1646
  8. Jacob Van Eyck: Comagain a 2, Der goden fluit-hemel, 1644
  9. Nicolaes a Kempis: Symphonia octava ‘Den lustelijcken Mey’, Symphoniae opus 3, 1649
  10. Tarquinio Merula: Canzona ‘La Gallina’, Canzoni overo sonate concertate… libro XII, 1637, ’t Uitnemend kabinet I, 1646
  11. Paulus Matthijsz: Courante Monsieur, Der goden fluit-hemel, 1644
  12. Salomone Rossi: Sonata quarta sopra l’Aria di Ruggiero, Varie sonate, sinfonie… libro III, 1623
  13. Cornelis Thymanszoon Padbrué: Synphonia in nuptias D. J. Everswyn et Luciae Buys (Haarlem, 9 May 1641), Pavane
  14. Cornelis Thymanszoon Padbrué: Synphonia in nuptias D. J. Everswyn et Luciae Buys (Haarlem, 9 May 1641), Gailliarde
  15. Giovanni Battista Buonamente: Varie sonate, sinfonie… libro IV, 1629, Avanti Brando / Brando
  16. Giovanni Battista Buonamente: Varie sonate, sinfonie… libro IV, 1629, Gagliarda
  17. Giovanni Battista Buonamente: Varie sonate, sinfonie… libro IV, 1629, Corrente
  18. Pieter de Vois: Fantasia in F Major, ’t Uitnemend kabinet I, 1646
  19. Christiaen Herwich: Concerto, ’t Uitnemend kabinet II, 1649
  20. Pieter de Vois: Pavane de Spanje, Der goden fluit-hemel, 1644
  21. Salomone Rossi: Sonata decima sopra l’Aria della Romanesca, Varie sonate, sinfonie… libro IV, R1642
  22. Jan Pieterszoon Sweelinck: Fantasia Cromatica
  23. Louis Constantin: Allemande [Pavane] a 3, ’t Uitnemend kabinet II, 1649
  24. Salomone Rossi: Sonata terza sopra l’Aria della Romanesca, Varie sonate, sinfonie… libro III, 1623
  25. Jacob Van Eyck: Lanterlu, Der fluyten lust-hof II, 1646
  26. Marco Uccellini: Aria quarta sopra la Ciaccona, Sonate, arie et correnti libro III, 1642
  27. Paulus Matthijsz: [Air], Der goden fluit-hemel, 1644
  28. Salomone Rossi: Sinfonia quinta, Varie sonate, sinfonie… libro IV, R1642
  29. Jacob Van Eyck: Blydschap van myn vliedt, Der fluyten lust-hof II, 1646
  30. Marco Uccellini: Aria quinta sopra la Bergamasca, Sonate, arie et correnti libro III, 1642
  31. Jacob Van Eyck: Stemme Nova, Der goden fluit-hemel, 1644